[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wreszcie postój dobiegł końca,  niewolnicy unieśli lektykę i, zataczając się, ruszyli
dalej w drogę, podczas gdy my pozostaliśmy na miejscu, kręcąc z niedowierzania
głowami i ściskając otrzymane w prezencie butelki sznapsa.
Póz
nym niedzielnym popołudniem czterej niewolnicy złożyli Porte, flet i całą resztę
pod murem otaczającym koszary. Udało nam się wciągnąć go do wewnątrz, po czy
przekupiliśmy jednego z młodych lekarzy, aby przyjął go na izbę chorych, gdzie spał
jeszcze przez dwie doby. Strój wieczorowy upchaliśmy na dnie jego żołnierskiego
plecaka i od tej chwili Porta taszczył go zawsze ze sobą.
Być może  lektyka wciąż stoi pod murem koszar na przedmieściach Bukaresztu,
jako osobliwy rodzaj pokojowego pomnika wojennego. Jeśli się nie mylę, to Rumuni
z pewnością będą spoglądać nań łaskawiej niż na ruiny, które pozostały w ich kraju na
pamiątkę pobytu Wehrmachtu.
Gdyby istniało więcej takich osobników jak Porta, a znacznie mniej Hauptmannów
Meierów, bez wątpienia moglibyśmy podbić każdy naród, zwyciężyć każdego wroga,
a nawet uczynić go naszym przyjacielem i najbliższym sercu bratem. Zwyciężalibyśmy
nieprzyjaciela nie w krwawej bitwie, lecz w turnieju pijackim, który nigdy nie jest tak
ponurym przedsięwzięciem jak wojna, a ma tę wyższość, że środki służące odniesieniu
takiego zwycięstwa radują wszystkich. A
atwiej bowiem wyleczyć się z kaca, niż kurować
oderwaną szrapnelem nogę.
Nie przybyliśmy do Rumunii jako pożądani turyści, a już na pewno niejako fetowani
towarzysze broni, chociaż gazety wieściły, że Niemcy i Rumunia to sprzymierzeńcy,
którzy jak bracia walczą ramię w ramię za wielką sprawę. Ludzie tacy jak Porta i Stary,
oraz wielu jeszcze galerników Wehrmachtu, bardziej trafiali w gust Rumunów niż
opisywani w gazetach herosi. Tyle że nasze mundury na ogół nie były dobrze
postrzegane, a właśnie tylko w tych mundurach mogli nas oglądać autochtoni. Widząc je,
uważali nas za sprzymierzeńców %7łelaznej Gwardii,*[* %7łelazna Gwardia (Garda de Fier)
 rumuńska masowa organizacja faszystowska założona w 1930 roku przez Comeliu
Codreanu jako sita zbrojna Legionu Michała Archanioła. Zdelegalizowana w 1938,
powraca na scenę polityczną w roku 1940, a jej lider Horia Sima (Codreanu został
zamordowany) zostaje wicepremierem. Popierana przez Himmlera. Rozbita po nieudanej
próbie przejęcia władzy w styczniu 1941 roku przez marszałka Iona Antonescu i armię,
za którymi opowiedział się Hitler. Niedobitki znalazły schronienie w Niemczech.]
arystokratów, antysemitów, dyktatora Iona Antonescu  oraz całej szlachty, która tłamsiła
kraj klęską niedorozwoju. W rzeczy samej, w kraju naszych braci Rumunów było nam
dużo trudniej fraternizować się z miejscową ludnością lub przynajmniej jej częścią, niż
w wielu krajach, w których Wehrmacht przebywał jako nieprzyjaciel i okupant. Byliśmy
towarzyszami broni, wobec których nikt nie mógł czuć niczego innego, niż daleko
posuniętą nieufność. To, że Porta znalazł drogę do rumuńskich serc dopiero za
pośrednictwem rozpustnego barona, tylko potwierdzało tę regułę. Jedynie wyższe
warstwy nie wzbraniały się, aby mieć z nami cokolwiek wspólnego. Oczywiście, byliśmy
tu przecież po to, by bronić ich pieniędzy i praw, by bronić ich nie tylko przed Sowietami
i socjalizmem, lecz także przed maltretowanymi, niezadowolonymi rumuńskimi
robotnikami i drobnymi rolnikami, których trzeba było krwawo poskramiać. Bosy,
niedożywiony i uciskany lud nigdy nie zapała serdecznym uczuciem do obcych, bez
względu na to, czy jego przywódcy będą przekonywać o łączącym go z nami braterstwie
i wspólnym budowaniu nowego oblicza Europy. %7łycie w Rumunii wyglądało wtedy
mniej więcej tak, jak sobie wyobrażam, że musi wyglądać obecnie w Hiszpanii,*[* Autor
pisał te słowa w roku 1957, za czasów dyktatury generała Franco ] czyli prawie nie do
wytrzymania, gdyż nikomu i niczemu nie można było ufać. Wrzenie społeczne kipiało
tuż pod powierzchnią; trzeba było być ślepym, aby tego nie zauważyć.
Na nieszczęście wielu niemieckich żołnierzy oślepło i ogłuchło. Nie zdołali dostrzec
prawdziwego oblicza rzeczywistości. Zostali oślepieni przez Hitlera i ogłuszeni przez
Goebbelsa. Wierzyli propagandzie i nie mogli zrozumieć, dlaczego Rumuni nie witają
ich w sposób należny zwycięskim herosom. Nie rozumieli tego i czuli się zawiedzeni.
Nieliczni tylko zdołali rozeznać się trochę we wszechobecnej zgniliz
nie, ale jeszcze
w ojczyz
nie zostali zanadto ogłupieni i zastraszeni, aby odważyć się nazywać sprawy po
imieniu. Pozwalali im biec nadal starym torem i woleli odwracać wzrok, niż spojrzeć
 towarzyszom broni w oczy.
Porta był szczęśliwym wyjątkiem: oskubał rumuńskiego barona, wygraną przehulał
w jeden wieczór, a resztkę łupu podarował w tramwaju rumuńskiemu konduktorowi.
Radził sobie z miejscowymi lepiej niż my wszyscy razem wzięci. My musieliśmy na ogół
zadowalać się przyjemnościami wzrokowymi: widokiem teatralnych piękności,
nieskończoną melancholią puszty, żyznymi płaskimi i rozległymi polami rumuńskiej
pszenicy, malowniczymi krajobrazami Karpat; lokalnymi społecznościami pogrążonymi
w południowej sjeście, a wieczorami  pełnymi życia; stadami owiec z samotnymi
pasterzami w grubych, białych płaszczach i baranich czapach, z przewieszonymi przez
ramiona skórzanymi bukłakami na sznurkach absolutnie odpornych na przemijanie;
gromadami zabiedzonych, wielkookich i rachitycznych dzieci. Przede wszystkim jednak
 Bukaresztem. Białym, wspaniałym miastem z reprezentacyjnymi dzielnicami,
luksusowymi samochodami, aroganckimi bogaczami, przyjezdnymi chłopami
w barwnych strojach ludowych i odzianej w łachmany biedoty miejskiej.
%7łycie rumuńskiego ludu mogliśmy sobie tylko pooglądać; nie było nam dane w nim
uczestniczyć, chyba że ktoś okazał się wyjętym spod prawa typem szubienicznika, jak
Porta. Niekiedy jednemu czy drugiemu z nas, używając odpowiedniej artykulacji głosu
i właściwej gestykulacji, udawało się zdobyć odrobinę milczącej sympatii i życzliwego
zainteresowania  nigdy nie wyrażały się one słowami  ze strony mieszkańców kraju,
w którym znalez
liśmy się w sytuacji mało pokrzepiającej: nieproszonych przyjaciół. Nie
mogliśmy jednak oczekiwać niczego więcej  weszliśmy do tego kraju pod pretekstem
walki ze wspólnym wrogiem, a w rzeczywistości stanowiliśmy dodatek do sił
porządkowych utrzymujących w Rumunii system dyktatorskich rządów. Pod pretekstem
obrony narodu rumuńskiego przed radzieckim podbojem, przybyliśmy przede wszystkim
po to, aby chronić rumuńskie szyby naftowe, kopalnie, linie kolejowe, wielkie latyfundia [ Pobierz całość w formacie PDF ]