[ Pobierz całość w formacie PDF ]

jarzębowskie i twierdzi, że to tylko polityka cioci Jarzębowiczowej.
 Jak to polityka?
 No, bo wuj krzyczy, zabrania, rozkazuje, ma wszelkie pozory nieograniczonej władzy, a
w gruncie rzeczy nikt się podobno tym nie przejmuje, a wszystko dzieje się tak, jak zarządzi
 Kuruchna .
Do wieczora Józef zdołał istotnie zaobserwować szereg rzeczy, potwierdzających tę
pozornie nieprawdopodobną ocenę  samodierżawja pana Jarzębowicza.
Odbywało się to w taki mniej więcej jednakowy sposób:
Pan domu wydawał dyspozycję, by natychmiast przygotować dla panny Lusi gościnny
pokój na pierwszym piętrze, a dla pana Domaszki na parterze. Grubas Antoni z niezmąconym
spokojem wysłuchiwał bezapelacyjnym tonem wykrzyczanego rozkazu, kiwał głową na
potwierdzenie, że zapamiętał wszystkie szczegóły, i wychodził, by po kwadransie wrócić i
zapytać panią domu:
 A jakie pokoje jaśnie pani każe przygotować dla państwa?
Wówczas okazywało się, że Domaszko otrzyma gościnny w oficynie (przyzwoitość
zawsze musi być przestrzegana), a Lusia zajmie sypialnię pana Jarzębowicza (bo to obok
sypialni pani domu).
 No to ja będę spał w zielonym  ryknął pan domu  tylko mi masz, Antoni, zostawić
okno otwarte i włożysz siatkę. Rozumiesz?
 Tak jest, jaśnie panie.
 I odsuniesz łóżko pod portret, żeby mi w oczy nie świeciło o wschodzie. Rozumiesz? I
fajki przyniesiesz. Tylko nie zapomnij!
Nie miał czasu zapomnieć, gdyż pani Jarzębowiczowa, wyczekawszy aż mąż skończy,
powiedziała:
 A pana przeniesie się do gościnnego na piętrze.
 Słucham jaśnie pani.
Pani Jarzębowiczowa zaaresztowała Lusię na długi i drobiazgowy egzamin, Józef zaś, nie
113
znoszący cygar, musiał wypalić okropnie długie o nazwie virginia i wysłuchać instrukcji, co
ma robić przez całe swoje życie w ogóle, a w ciągu najbliższych lat po ślubie w
szczególności.
 Uważaj pan, małżeństwo to jest mądra i dobra rzecz. Tylko trzeba wiedzieć, że jeżeli nie
potrafisz być prawdziwą głową domu, to lepiej powieś się przed ślubem. %7łonę trzeba trzymać
ostro w cuglach i prowadzić pewną ręką, bo jeżeli nie, to albo ci się baba znarowi, albo będzie
cię nosiła, uważasz, gdzie zechce. Bierz pan, powiedzmy, przykład ze mnie. W zaufaniu ci
powiem, że, oczywiście, jak każdy człowiek, od czasu do czau nie mam racji, ale nigdy 
uderzył pięścią w stół  nigdy nie pozwalam się za nos wodzić. I co? Jakie skutki?
 Rzeczywiście...
 Nie rzeczywiście, ale oczywiście!  ryknął.  Jesteśmy najszczęśliwszym stadłem na
świecie. Mówią o mnie wprawdzie, że jestem tyran, gwałtownik, despota, ale zapytaj mojej
starej, czy na to narzeka? Nie! Bo to już taka babska natura: musi być rządzona mocną ręką.
Ba, tylko wtedy dobrze się czuje.
 Szanowny pan stosuje metody Nietzschego?  uśmiechnął się Józef.
 Nie niczego sobie, tylko najlepsze i jedynie wskazane. Po drugie musicie zamieszkać na
wsi. Trzeba natychmiast odbudować Terkacze i porzucić miasto. W mieście żaden
poszczególny człowiek nie może być szczęśliwy, a tym bardziej małżeństwo. Pokusy! O!
Jutro z wami wybiorę się do Terkacz i uplanuję, co i jak.
Nazajutrz jednak do Terkacz nikt nie pojechał. Od rana lał deszcz.
Lusia musiała oglądać gospodarstwo domowe, a Józef uczył się pasjansów, których pan
Jarzębowicz znał kilkadziesiąt. Przed kolacją przyjechał dzierżawca Terkacz, pan Olszewicz,
niestary jeszcze, niski, szczupły mężczyzna. Po stracie własnego majątku na Kijowszczyz
nie
pracował teraz ciężko w Terkaczach, by ze zniszczonego gospodarstwa utrzymać siebie i
dwóch synów, studiujących agronomię w Niemczech.
Był to sympatyczny i poważny człowiek, któremu uczciwość patrzyła z oczu, a ze sposobu
mówienia o roli znać było, że jest dobrym gospodarzem.
Póki pan Jarzębowicz nie zostawił ich samych, słuchali jego monologu, gdy wyszedł,
Olszewicz zapytał Józefa:
 Chyba to nie będzie niedyskrecją, gdy powiem, że mówią tu o małżeństwie panny
Hejbowskiej z szanownym panem?
 To prawda. Jesteśmy zaręczeni. [ Pobierz całość w formacie PDF ]