[ Pobierz całość w formacie PDF ]

ludzi wyrabiania szpad, mieczy, puklerzy, pancerzy, pokazał im metale i umiejętność ich obróbki, bransolety,
ozdoby, sztukę malowania oczu antymonem [...] i bieg świata.
Ich kobiety wydały na świat olbrzymów, którzy pożerali wszystko, a niegodziwość rozprzestrzeniała się po
świecie. Wtedy Bóg zesłał potop i uwięził złe anioły w ciemnościach, aż po dzień Sądu Ostatecznego. Warto zwrócić uwagę
na ciekawy szczegół: upadłe anioły są cywilizatorami. Dalszy ciąg przynosi oryginalne wyjaśnienie istnienia złych duchów,
które odróżnia się od upadłych aniołów:
A teraz olbrzymi, którzy narodzili się z ducha i ciała, będą nazwani na ziemi złymi duchami i na ziemi będzie ich
siedziba. Złe duchy wyszły z ich ciała [...] Duchy olbrzymów, nephilim, które gnębią, niszczą, najeżdżają, walczą i
okrywają ziemię żałobą, nie spożywają żadnego pożywienia, nie odczuwają wcale pragnienia i są
nierozpoznawalne, duchy te powstaną przeciwko dzieciom ludzi i przeciwko kobietom, bowiem z nich są zrodzone
(15, 8). Duchy wyszły z duszy ciała olbrzymów (16).
Złe duchy, które błądzą po świecie, nie są więc upadłymi aniołami, uwięzionymi do Dnia Sądu, lecz duchami
zrodzonymi z olbrzymów. Analogiczny mit znajdujemy w Księdze Jubileuszów, w której przywódca upadłych aniołów,
 Strażników", nosi imię Mastema. Wydaje się, że Bóg zesłał swoich aniołów, aby  nauczać ludzkie dzieci i pokazać im
rozum i prawa na ziemi" (Księga Jubileuszów, IV, 5).
Ale aniołowie popełniają grzech i Bóg więzi ich w otchłani, gdy tymczasem demony, synowie olbrzymów,
sprowadzają ludzi na manowce. Noe prosi Boga, aby go uwolnił od tych duchów złych, stworzonych, aby niszczyć. Z kolei
przywódca demonów, Mastema, błaga Boga, aby pozostawił mu kilku z nich:
Jeżeli bowiem niektórzy z nich nie będą mi pozostawieni, nie będę w stanie sprawować mojej władzy nad synami
ludzi, a oni będą zdani na zepsucie i na błądzenie przed moim osądem, albowiem wielka jest złośliwość synów
ludzi.
I Bóg zgadza się, aby co dziesiąty ze złych duchów pozostał na ziemi,  iżby Szatan mógł mieć swoich
podwładnych". A więc tradycja w Księdze Jubileuszów różni się znacznie od tradycji zachowanej w Księdze Henocha,
aniołowie są raczej tymi, którzy zostali uwiedzeni, a nie  kusicielami. To z woli Boga złe duchy pozostają na ziemi. W
innych fragmentach Księgi Jubileuszów napotykamy interpretacje Starego Testamentu. I tak, Mastema odgrywa tę samą rolę
wobec Abrahama, co Szatan wobec Hioba  skłania Boga, aby poddał próbie pobożność patriarchy, żądając od niego
złożenia ofiary z syna. Abraham spełnił jego żądania, a  książę Mastema okrył się wstydem"' (Księga Jubileuszów XVII,
16). To on podjudził Egipcjan przeciw Izraelowi i pomógł ich magom. Władza jego jest jednak ściśle określona przez Boga:
anioł zagłady jest potraktowany jako demon działający wedle boskich zamysłów. Zgodnie z klasyczną odtąd metodą 
czyny, które wydają się niegodne Boga, przypisuje się duchowi Zła.
Tej nocy Mastema uwolnił swoje moce, aby zgładzić wszystkich synów pierworodnych (49,2).
Również Testament Dwunastu Patriarchów czyni aluzję do mitu o uwiedzeniu aniołów, których przywódcą jest
Belial, nazwany duchem błędu i wszeteczeństwa. W księdze tej pojawiają się nowe koncepcje, które miałyby dualistyczne
zabarwienie, gdyby wszystko nie pochodziło w końcu od Boga. Testament Rubena (II) mówi o siedmiu duchach dobrych
 oddanych tworzeniu, aby poprzez nie dokonały się funkcje człowieka" (życie, wzrok, węch, etc). Przeciwstawia się im
siedem duchów błędu (wszeteczeństwo, obżarstwo, łakomstwo, etc.) oprócz których istnieje jeszcze ósmy duch, duch snu,
który jest cytowany w obydwu kategoriach35. Zadziwiająca jest koncepcja wolnego wyboru między dobrem a złem,
wyrażona duchami przeciwnymi sobie, o której czytamy w Testamencie Judy (XX).
Wiedzcie, że dwa duchy przebywają w człowieku  duch prawdy i duch błędu, a między nimi  sumienie, by go skłonić
tam, gdzie on zechce.
W Testamencie Asera (I, 3):
Bóg dał człowiekowi dwie drogi, dwie chęci, dwa działania, dwa powody, dwa cele [...] Są dwie drogi, dobra i zła,
tak jak dwie istnieją chęci w naszych piersiach, rozróżniające te dwie drogi.
Ta dychotomia moralna potwierdza się wyraz
nie nie w dualizmie kosmologicznym, lecz psychologicznym. Również
Testament Nafta-lego (II, 6) przeciwstawia  prawo Pana prawu Beliala", a Testament Lewiego (XIX, 1) proponuje wybór:
 Wybierzecie ciemności czy światło, prawo Pana czy czyny Beliala?".
Z kolei Testament Dana (VI, 1) proponuje pojęcie  królestwa nieprzyjaciela", które zostanie unicestwione w dniu,
w którym Izrael uwierzy.
Istnieją ścisłe więzy między wspomnianymi tekstami a pismami esseńczyków: wszystkie pochodzą z tego samego
spekulującego środowiska. U esseńczyków demon nosi imię Belial, a przeciwstawienie Z
wiatło-Ciemność staje się tam
rozstrzygające. Dokument Damasceński  przeciwstawia Beliala księciu światłości; Podręcznik Dyscypliny wprowadza
opozycję między  synami światła" a  synami ciemności" i  imperium Beliala". Dzieło to poświęcone zostało  wojnie synów
światła z synami ciemności"; doktryna o dwóch duchach została tu w pełni rozwinięta, ale jak zawsze w ramach
monoteizmu:
Wszystko, co było i jest, pochodzi od mądrego Boga. Przed pojawieniem się człowieka Bóg ukierunkował jego
myśli [...] I obdarzył go dwiema skłonnościami, aby człowiek żył z nimi do czasu jego odwiedzin: są to
umiłowanie prawdy i pociąg do zepsucia. Z
wiatło wydało na świat pokolenie oddane prawdzie, a ciemności 
pokolenie oddane zepsuciu. We władzy księcia światłości leży panowanie nad wszystkimi sprawiedliwymi synami
[...] a synowie zepsuci są we władzy anioła ciemności. I On [Bóg] stworzył duchy światła i ciemności, a na ich
służbie oparł całą swoją działalność. Pierwszego z nich Bóg kocha po wsze czasy i po wsze czasy będzie
znajdował w nim upodobanie. Drugim  gardzi; brzydzić się będzie zawsze jego towarzystwem i jego czynami
(III, 13 do IV, 1).
W Podręczniku Dyscypliny zostały opisane uczynki wynikające z każdej z tych dwu skłonności i dwie sfery im
odpowiadające: [ Pobierz całość w formacie PDF ]